Σύντομη περιγραφή – Ιστορία – Λαογραφία – Παράδοση – Χλωρίδα & Πανίδα – Τέχνη & Δημιουργία – Αγροτικός κόσμος – Πολιτιστικός Σύλλογος – Βάϊος Μαλλιάρας
Η Παράδοση στο χωριό μας
Η προφορική παράδοση αποτελεί σημαντική πηγή για την Ιστορία, καθόσον μάλιστα τα στοιχεία που με μορφή γενικοτήτων μας δίνει επιβεβαιώνονται, αργά ή γρήγορα από άλλες ιστορικές πηγές.
Δεν μπορούμε λοιπόν να αδιαφορήσουμε και για την παράδοση Πυργετού, η οποία μάλιστα καλύπτει αρκετά θέματα.
Ι. Διαβατός
Ο Διαβατός, χωριό που βρίσκονταν ΒΑ του σημερινού Πυργετού, καταστράφηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας από πανούκλα μια επιδημική αρρώστια που θέρισε τους ανθρώπους. Οι κάτοικοι του έφυγαν από τον τόπο τους και για να ζήσουν – δεν υπήρχε άλλος δρόμος – προσκολήθηκαν στο τσιφλίκι της περιοχής. Ήρθαν λοιπόν, κοντά στον Πύργο – κέντρο ελέγχου όλου του κάμπου – κι αποτέλεσαν το κοληγοχώρι που ονομάστηκε Πυργωτός πρώτα και στη συνέχεια Πυργετός. Αργότερα, για ανάλογους λόγους ήλθαν στον Πυργετό και κάτοικοι από το χωριό Αβαρίτσα.
Στο τσιφλίκι έβρισκαν τη στοιχειώδη ασφάλεια κι ένοιωθαν κάποια σιγουριά για το μέλλον, για την οποία υπέφεραν πολύ τα σκληρά αυτά χρόνια.
ΙΙ. Κουλές – Ρέμπελοι
Ο Πύργος – Κουλές, κουλόης ή κούλια όπως τον έλεγαν οι Τούρκοι – κάηκε αρκετές φορές. Είναι γνωστό ότι μετά το 1821 αλλά και πριν από την Επανάσταση, οι Έλληνες της Μακεδονίας και του Ολύμπου ποτέ δεν σταμάτησαν να λαχταρούν τη λευτεριά τους και ν’ αγωνίζονται γι’ αυτήν.
Αναφέρεται, λοιπόν, ότι κάποιος Αποστόλης αρχηγός μικρού σώματος, συνεννοήθηκε με Πυργετηνούς και κατάφερε να καταλάβει τον Πύργο. Οι λιγοστοί Τούρκοι – Κόνιαροι, όπως τους έλεγαν, δηλ. Τούρκοι που κατάγονταν από το Ικόνιο – τα έχασαν και ζήτησαν ενισχύσεις από το Λιτόχωρο. Όταν εμφανίστηκε ο στρατός, οι κάτοικοι έντρομοι έπιασαν το βουνό, ενώ στον Πύργο έμεινε αμυνόμενος ηρωικά ο Αποστόλης με τους συνεργάτες του, ντόπιους και ξένους.
Τελικά, επειδή ήταν αδύνατη η ανακατάληψη του Πύργου, οι Τούρκοι αποφάσισαν την πυρπόληση του. Το τέλος των “ρέμπελων” ήταν τραγικό μα και ηρωικό, μαρτυρικό συνάμα. Κι ο λαός τραγούδησε τον πόνο του όπως πάντα.
